Jak skuteczne są kwestionariusze GAD-7 i GAD-2 w wykrywaniu zaburzeń lękowych? Najważniejsze informacje • Kwestionariusze GAD-7 i GAD-2 nie mogą być używane jako jedyne narzędzie do diagnozowania lub wykluczenia zaburzenia lękowego. • Dostarczają one jednak informacji o możliwości występowania zaburzenia lękowego. • Interpretacja „negatywnego” bądź „pozytywnego” wyniku kwestionariusza danej osoby zależy od kontekstu. Czym są zaburzenia lękowe? „Zaburzenie lękowe” to zbiorcze określenie zaburzeń zdrowia psychicznego, obejmujące m.in.: • zespół lęku uogólnionego (ang. generalised anxiety...

Czy testy molekularne są lepsze niż posiew krwi w wykrywaniu infekcji krwi u noworodków? Najważniejsze informacje – Badania uwzględnione w niniejszym przeglądzie wskazują na to, że testy molekularne (oparte na analizie cząsteczki zawierającej informacje genetyczne konieczne dla wzrostu, rozwoju, funkcjonowania i rozmnażania bakterii) mogą być bardzo pomocne jako badania uzupełniające w wykrywaniu infekcji krwi (sepsy) u noworodków, ponieważ szybko dostarczają wyniki. – Przeprowadzanie testów molekularnych może pomóc w zaprzestaniu stosowania antybiotykoterapii u dzieci bez infekcji krwi,...

Czy różne metody wsparcia żywieniowego wpływają na powrót do zdrowia i występowanie powikłań u dorosłych po pankreatoduodenektomii? Kluczowe informacje - Żywienie dojelitowe może nie zwiększać ryzyka powikłań, ale prawdopodobnie wiąże się z krótszym pobytem w szpitalu w porównaniu z żywieniem pozajelitowym. - W porównaniu żywienia przez jejunostomię z żywieniem doustnym, może nie być wyraźnej różnicy pod względem powikłań lub długości pobytu w szpitalu, ale dane naukowe są niepewne. - Potrzeba więcej danych naukowych, aby z większą pewnością stwierdzić, jak te różne rodzaje żywienia wpływają...

Jakie są korzyści i zagrożenia związane z alternatywnymi modelami opieki nad osobami z bólem w dolnej części pleców? Najważniejsze informacje - Alternatywne modele opieki prawdopodobnie nie poprawiają znacząco jakości opieki nad osobami z bólem w dole pleców pod względem skierowań lub przeprowadzonych badań obrazowych kręgosłupa lędźwiowego, a także przepisywania lub stosowania opioidów. - Alternatywne modele opieki nie mają istotnego wpływu na poziom bólu lub funkcje pleców. - Mamy mniejszą pewność co do efektów operacji kręgosłupa lędźwiowego, hospitalizacji i zdarzeń niepożądanych (lub...

Jakie są korzyści i zagrożenia związane ze stosowaniem doustnych leków przeciwkrzepliwych niebędących antagonistami witaminy K (NOAC), leków przeciwzakrzepowych następnej generacji po zabiegu przezcewnikowej implantacji zastawki aortalnej (TAVI)? Najważniejsze informacje • U osób, które nie mają medycznych wskazań do stosowania leków przeciwzakrzepowych doustne leki przeciwkrzepliwe niebędące antagonistami witaminy K (ang. non-vitamin K antagonist oral anticoagulants, NOAC, przyp. tłum.), w szczególności rywaroksaban i apiksaban, mogą zwiększyć ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny w...

Czy działania wspomagające karmienie piersią mogą zapobiec wystąpieniu depresji po narodzeniu dziecka? Kluczowe informacje - Działania psychologiczno-społeczne wspomagające karmienie piersią mogą zapobiegać w niektórych przypadkach wystąpieniu depresji poporodowej u matek w okresie od 1 do 3 miesięcy po otrzymaniu wsparcia. Mogą również wydłużyć czas karmienia piersią od 7 do 12 miesięcy po udzieleniu wsparcia. Dane naukowe dotyczące ich wpływu na zdrowie psychiczne i inne skutki karmienia piersią są bardzo niepewne. - Brakuje także pewności, jaki wpływ na depresję poporodową, zdrowie...

Czy stosowanie agonistów receptora GLP-1 zapobiega powikłaniom u pacjentów cierpiących jednocześnie na przewlekłą chorobę nerek i cukrzycę? Kluczowe informacje • U chorych na przewlekłą chorobę nerek (PChN; przewlekły stan, w którym nerki nie pracują prawidłowo) jednoczesne występowanie cukrzycy (przewlekłego schorzenia związanego ze zwiększonym stężeniem cukru we krwi) zwiększa ryzyko wystąpienia przedwczesnego zgonu, zawału serca, udaru mózgu oraz wiąże się z gorszą jakością życia. • Stosowanie agonistów receptora GLP-1 (leków stosowanych w celu zmniejszenia stężenia glukozy we krwi)...

Jak skuteczne są różne metody rehabilitacji fizycznej w przywracaniu sprawności, równowagi i zdolności chodzenia po udarze? Najważniejsze informacje Dla osób po udarze: - Rehabilitacja fizyczna może pomóc w wykonywaniu codziennych czynności, poruszaniu nogami, utrzymaniu równowagi i chodzeniu, w porównaniu z brakiem rehabilitacji. Rehabilitacja fizyczna trwająca ponad 2,5 godziny tygodniowo może przynosić większe korzyści. - Dodatkowa rehabilitacja fizyczna stosowana jednocześnie ze „standardową” rehabilitacją fizyczną, także może dać lepsze wyniki. Im większa ilość dodatkowej rehabilitacji...

Jakie są efekty stosowania kolchicyny w celu zapobiegania zdarzeniom sercowo-naczyniowym zanim jeszcze wystąpią? Najważniejsze informacje • Nadal nie jesteśmy pewni, jakie korzyści i szkody wynikają ze stosowania kolchicyny w celu zapobiegania wystąpieniu choroby sercowo-naczyniowej na podłożu miażdżycy. • Przed wyciągnięciem jakichkolwiek jednoznacznych wniosków należy przeprowadzić dodatkowe badania. Kolchicyna a choroby układu sercowo-naczyniowego Choroba sercowo-naczyniowa na podłożu miażdżycy (ang. atherosclerotic cardiovascular disease , ACVD) to schorzenie cechujące się nagromadzeniem...

Jak przydatne jest zapewnienie edukacji domowej na temat astmy dzieciom i ich opiekunom? Najważniejsze informacje – Istnieją pewne ograniczone dane wskazujące na to, że edukacja domowa poprawia jakość życia w porównaniu z mniej intensywną edukacją poza domem oraz zmniejsza liczbę przyjęć do szpitala. – Nie ma wystarczających danych naukowych, aby wykazać, czy edukacja domowa jest lepsza czy gorsza niż edukacja prowadzona poza domem w przypadku pogorszenia (nasilenia objawów astmy), które wymagałoby wizyty na oddziale ratunkowym, leczenia doustnymi kortykosteroidami (lekami stosowanymi w...

Leki przeciwdepresyjne stosowane w zespole lęku uogólnionego Najważniejsze informacje – Leki przeciwdepresyjne są bardziej skuteczne w porównaniu z placebo (pozorowana tabletka) w poprawie odpowiedzi na leczenie i mają podobną akceptowalność jak placebo. Mniej uczestników zrezygnowało z leczenia z powodu braku skuteczności w grupie leków przeciwdepresyjnych w porównaniu z grupą placebo, a więcej uczestników zrezygnowało z udziału w badaniu z powodu niepożądanych efektów w grupie otrzymującej leki przeciwdepresyjne w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. – Przyszłe badania powinny być...

Lurazydon czy typowe leki przeciwpsychotyczne: co lepiej sprawdza się w leczeniu schizofrenii? Kluczowe informacje • Porównaliśmy lurazydon, nowszy lek przeciwpsychotyczny, z tradycyjnymi lekami przeciwpsychotycznymi, takimi jak haloperydol, stosowanymi w leczeniu schizofrenii. • Na podstawie wyników 2 badań nie mamy pewności, czy stosowanie lurazydonu poprawia objawy schizofrenii lub powoduje mniej działań niepożądanych w porównaniu z przyjmowaniem tradycyjnych leków. • Konieczne są dalsze badania w celu określenia korzyści i potencjalnych szkód wynikających ze stosowania lurazydonu w...

Czy antybiotyki podawane dożylnie poprawiają przebieg zaostrzeń płucnych u osób z mukowiscydozą? Najważniejsze informacje – Dożylne (podawane do żyły) antybiotyki są powszechnie stosowane w leczeniu zaostrzeń objawów mukowiscydozy, ale założenie, że zaostrzenia są spowodowane większą ilością bakterii w płucach, zostało zakwestionowane. – Ocenialiśmy wiele różnych antybiotyków jako pojedyncze leki lub kombinacje leków, a także sposób ich podawania (dożylnie, wziewnie lub doustnie). Nie stwierdziliśmy różnicy w wynikach klinicznych, takich jak funkcjonowanie płuc lub czas do następnego...

Czy umieszczanie na etykietach liczby kalorii (wartości energetycznej) może zmienić wybór i konsumpcję produktów spożywczych lub alkoholu? Najważniejsze informacje – Aktualne dane naukowe sugerują, że oznaczanie liczby kalorii (wartości energetycznej) w menu oraz bezpośrednio na produkcie lub obok produktów prowadzi do zmniejszenia liczby wybieranych i kupowanych kalorii z żywności i napojów bezalkoholowych. Dane naukowe dotyczące konsumpcji (jedzenia) sugerują podobny efekt, ale jest ich mniej i są niższej jakości. – Nie ma wystarczających danych naukowych, aby oszacować wpływ oznaczania...

Ortezy obejmujące kostkę i staw skokowy w celu poprawy chodzenia u osób z osłabieniem mięśni łydek spowodowanym zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi Najważniejsze informacje Ortezy stawu skokowego i stopy (ang. ankle-foot orthoses - AFO, przyp. tłum.) mogą zmniejszyć wysiłek potrzebny do chodzenia, a także zwiększyć prędkość chodzenia i zadowolenie z chodzenia u osób z osłabieniem mięśni łydki spowodowanym zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi, jednak nie mamy pewności co do wyników tych badań. Nie jesteśmy w stanie wyciągnąć żadnych wniosków na temat wpływu AFO na odczuwany wysiłek przy chodzeniu,...

Czy interwencje z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości są bardziej skuteczne niż interwencje alternatywne lub niestosowanie żadnej interwencji w rehabilitacji chorych na stwardnienie rozsiane? Kluczowe informacje - Wirtualna rzeczywistość może mieć korzystny wpływ na poprawę równowagi i kontroli postawy, funkcjonowanie kończyn górnych, funkcjonowanie społeczne oraz jakość życia. Niemniej jednak, ogólna jakość dostępnych danych naukowych jest ograniczona. - Wyniki te opierają się na niewielkiej liczbie badań o niskiej jakości, dlatego powinny być interpretowane z zachowaniem ostrożności....

Czy działania podejmowane w szkołach, na studiach licencjackich i uniwersytetach w celu zapobiegania samookaleczeniom i samobójstwom wśród młodych ludzi w wieku do 25 lat są skuteczne? Najważniejsze informacje • Znaleźliśmy 51 badań, które odpowiedziały na nasze pytanie, ale nadal nie mamy pewności co do wpływu interwencji prowadzonych w placówkach edukacyjnych na ograniczenie samookaleczeń. • Istnieją pewne zachęcające wyniki, ale potrzebujemy dużych badań, aby je potwierdzić, a także badań, które ocenią połączenie różnych podejść interwencyjnych, które są współprojektowane z młodymi ludźmi...

Które metody najlepiej sprawdzają się w leczeniu mimowolnego wycieku moczu u kobiet? Kluczowe informacje – Niektóre metody treningu mięśni dna miednicy (mięśni wspierających pęcherz, jelita i macicę) u kobiet z mimowolnym (przypadkowym) wyciekiem moczu są lepsze niż inne, a niektóre mogą być tak samo dobre jak inne. – Nie mieliśmy pewności co do wielu podejść, często dlatego, że istniało tylko jedno badanie lub kilka małych badań badających daną kwestię. – Potrzebne są dalsze badania bezpośrednio porównujące różne metody treningu mięśni dna miednicy, w szczególności badania mające na celu...

Jakie są korzyści i zagrożenia związane z cykliczną zmianą natężenia światła na oddziale intensywnej terapii wcześniaków lub noworodków z bardzo małą masą urodzeniową? Kluczowe informacje • W przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie nie wiemy, czy cykliczna zmiana natężenia światła na oddziale intensywnej terapii noworodków (OITN) wpływa na wzrost, rozwój układu nerwowego i występowanie skutków ubocznych. • Nie wiemy, czy cykliczna zmiana natężenia światła na OITN skraca długość pobytu w szpitalu. • Przyszłe badania w tym obszarze powinny koncentrować się na ocenie wpływu cyklicznej zmiany...

Ćwiczenia fizyczne jako forma terapii dorosłych z zespołem przewlekłego zmęczenia Nota redakcyjna:  Nota redakcyjna (19 grudnia 2024 r.; zmieniona 31 stycznia 2025 r.; zmieniona 25 marca 2025 r.): Niniejszy przegląd Cochrane został opublikowany w 2019 r. i obejmuje badania z wyszukiwań przeprowadzonych do 9 maja 2014 r. Projekt pilotażowy mający na celu zaangażowanie osób zainteresowanych w opracowanie aktualizacji niniejszego przeglądu Cochrane został zainicjowany w dniu 2 października 2019 r. i zakończony. Nota redakcyjna (2 października 2019 r.): Oświadczenie Redaktora naczelnego na...