Witamina D w leczeniu nieswoistego zapalenia jelit Kluczowe informacje Aktualne dane dotyczące stosowania witaminy D w leczeniu nieswoistego zapalenia jelit są bardzo niskiej jakości i nie wiemy, czy witamina D faktycznie pomaga i czy jej stosowanie jest bezpieczne. Czym jest nieswoista zapalna choroba jelit? Nieswoiste zapalenie jelit to trwająca całe życie choroba, która atakuje jelita. Jej dwa główne typy to wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego dotyczy tylko jelita grubego. Choroba Leśniowskiego-Crohna może dotyczyć...

Szczepienia w zapobieganiu zachorowaniom na półpasiec u osób starszych Najważniejsze informacje Szczepienia u zdrowych osób starszych mogą zapobiegać półpaścowi. Co to jest półpasiec? Półpasiec to reaktywacja wirusa ospy wietrznej i półpaśca. Wirus ospy wietrznej i półpaśca wywołuje ospę wietrzną i może pozostawać w stanie uśpienia przez wiele lat w komórkach nerwowych. Może się uaktywnić po jakimś czasie, co objawia się pęcherzykami powstającymi na skórze wzdłuż przebiegu nerwu. Choroba ta nazywana jest półpaścem (herpes zoster) i dotyczy głównie osób o obniżonej odporności, np. osób...

Leki zmniejszające natężenie bólu i dyskomfort podczas punkcji kręgosłupa u noworodków Najważniejsze informacje • Punkcja kręgosłupa jest bolesną procedurą i nie jest jasne, jaka metoda zastosowana u noworodków daje najlepsze efekty pod względem ograniczenia związanego z nią bólu i dyskomfortu. • Zidentyfikowaliśmy badania, w których stosowano kremy zawierające środki przeciwbólowe nakładane bezpośrednio na skórę w miejscu wykonania nakłucia lędźwiowego. • Kremy te mogą zmniejszać natężenie bólu podczas nakłucia lędźwiowego, ale nie jest jasne, czy mają one wpływ na to, czy nakłucie będzie...

Zapłodnienie in vitro w porównaniu z innymi opcjami leczenia niewyjaśnionej niepłodności Najważniejsze informacje Leczenie metodą zapłodnienia in vitro (IVF) może wiązać się z większą szansą na żywe urodzenie w porównaniu z niestymulowanym leczeniem metodą inseminacji domacicznej (IUI). IVF może również skutkować wyższym wskaźnikiem żywych urodzeń, w porównaniu ze stymulacją jajników w połączeniu z IUI, u kobiet wcześniej leczonych IUI i cytrynianem klomifenu (CC). Jednak u kobiet wcześniej nieleczonych, żywe narodziny po IVF mogą nie być bardziej prawdopodobne niż po zastosowaniu metody IUI...

Prebiotyki u chorych na mukowiscydozę Najważniejsze informacje Wzrost i stan odżywienia mogą wpływać na czynność płuc i ogólne przeżycie u chorych na mukowiscydozę (CF), a prebiotyki, jako źródło pożywienia dla korzystnych bakterii w jelitach, mogą dodatkowo wspierać zdrowie pacjentów. Nie znaleźliśmy żadnych badań, w których sprawdzano, jak stosowanie prebiotyków wpływa na stan zdrowia chorych na mukowiscydozę, a takie badania są potrzebne. W jaki sposób można stosować prebiotyki w leczeniu chorych na mukowiscydozę? Wiemy, że wzrost i stan odżywienia są ważne w mukowiscydozie, ponieważ...

Zapłodnienie in vitro (IVF) w porównaniu do innych metod stosowanych w niewyjaśnionej obniżonej płodności Pytanie badawcze: Celem autorów przeglądu Cochrane była ocena czy IVF może zwiększyć liczbę żywych urodzeń w większym stopniu niż inne metody u kobiet z niewyjaśnioną obniżoną płodnością. Wprowadzenie: IVF jest często stosowaną metodą u par z niewyjaśnioną obniżoną płodnością, umożliwiającą obejście różnych niezdiagnozowanych problemów biologicznych związanych z zajściem w ciążę. Jednakże, jest to metoda kosztowna i inwazyjna, a ponadto może skutkować powikłaniami. Inne metody stosowane...

Autoinflacja w zapaleniu ucha środkowego z wysiękiem (OME) u dzieci Najważniejsze informacje Ze względu na brak solidnych danych naukowych nie jesteśmy pewni, czy autoinflacja ma jakikolwiek wpływ na słuch. Stosowanie autoinflacji 2–3 x dziennie może nieznacznie zmniejszyć liczbę dzieci z OME po 3 miesiącach obserwacji. Wyniki w kwestionariuszu dotyczącym jakości życia pacjentów z OME były również lepsze u dzieci, które stosowały autoinflację. Niektóre dzieci mogą jednak odczuwać ból podczas jej wykonywania. Czym jest OME? Zapalenie ucha środkowego z wysiękiem (OME, czasami nazywane...

Jakie są korzyści i szkody wynikające z noszenia miękkich silikonowo-hydrożelowych oraz miękkich hydrożelowych soczewek kontaktowych w odniesieniu do dyskomfortu oczu? Najważniejsze informacje 1) Użytkownicy silikonowo-hydrożelowych i hydrożelowych miękkich soczewek kontaktowych mogą doświadczać podobnego odczucia komfortu, ale jesteśmy bardzo niepewni tych wyników. 2) W dłuższej perspektywie, ryzyko doświadczenia niepożądanych efektów dla oczu może być większe w przypadku wydłużonego stosowania miękkich soczewek silikonowo-hydrożelowych niż podczas korzystania z miękkich soczewek...

Stosowanie prawastatyny w celu zmniejszenia stężenia lipidów we krwi Najważniejsze informacje • Stosowanie prawastatyny w dawkach od 5–60 mg zmniejsza stężenie cholesterolu frakcji lipoprotein o małej gęstości (tj. LDL-C), a efekt zależy od zastosowanej dawki. • Maksymalną dopuszczoną dawką prawastatyny jest 80 mg/dobę. • Z innych przeprowadzonych przez nas przeglądów systematycznych wynika, że jej stosowanie wpływa na stężenie cholesterolu podobnie jak stosowanie fluwastatyny, ale jest słabsze niż innych statyn. Czym są cholesterol i tłuszcze we krwi? Cholesterol jest niezbędnym do życia...

Odbycie stosunku płciowego w określonym czasie u par starających się o dziecko Pytanie badawcze Dokonaliśmy przeglądu danych naukowych dotyczących wpływu współżycia w określonym czasie (z wykorzystaniem przewidywania owulacji) w porównaniu ze współżyciem bez przewidywania owulacji u par próbujących zajść w ciążę. Wprowadzenie Wiele par ma trudności z zajściem w ciążę i obawia się o swoją płodność. W każdym cyklu kobieta jest płodna od około 5 dni przed owulacją (uwolnieniem komórki jajowej) do kilku godzin po owulacji, ze względu na ograniczony czas życia plemników i komórki jajowej....

Czy antyoksydacyjne witaminy i suplementy z minerałami opóźniają progresję zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD)? Główne zagadnienia - Przyjmowanie suplementu multiwitaminowego zawierającego przeciwutleniacze może spowolnić postęp związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej (AMD), choroby oczu, która powoduje niewyraźne widzenie centralne. - Chorzy ze średniozaawansowanym AMD mają większe szanse na odniesienie korzyści z suplementacji przeciwutleniaczami, ponieważ ryzyko progresji jest u nich większe niż u osób z wczesnym AMD. - Chociaż suplementy witaminowe są ogólnie...

Jaka jest skuteczność leków i e-papierosów w procesie rzucania palenia tytoniu, która interwencja najlepiej działa? Najważniejsze informacje Niektóre leki i e-papierosy (urządzenia podręczne, które podgrzewają płyn zawierający zwykle nikotynę i aromaty) mogą pomóc rzucić palenie na ≥6 miesięcy. Wydaje się, że e-papierosy oraz leki – cytyzyna (znana również jako Tabex) i wareniklina (znana również jako Chantix i Champix) – u większości osób pomagają rzucić palenie tytoniu, przy czym należy zastosować 2 rodzaje nikotynowej terapii zastępczej (NTZ) jednocześnie (plaster nikotynowy i inny...

Czy maszyny do perfuzji mogą poprawić jakość wątroby oddawanej do przeszczepu? Kluczowe informacje – Hipotermiczna perfuzja maszynowa usprawnia przeszczepienie wątroby w porównaniu ze standardową metodą przechowywania organu w chłodzie. – Normotermiczna perfuzja maszynowa nie wydaje się mieć tych zalet, ale może pozwolić na przeszczepienie oddanych wątrób, które w przeciwnym razie nie zostałyby wykorzystane. Czego dotyczy problem? Przeszczep wątroby jest jedyną szansą na wyleczenie dla tysięcy osób z niewydolnością wątroby lub z zaawansowanym rakiem wątroby. Oba te schorzenia coraz...

Zmiana harmonogramu pracy pracowników zmianowych w celu poprawy jakości i długości snu oraz zmniejszenia senności. Kluczowe informacje • Istnieją ograniczone dane naukowe potwierdzające, że zmiany w harmonogramach pracy zmianowej poprawiają jakość snu, wydłużają czas jego trwania lub zmniejszają senność. • Potrzebna jest większa liczba badań, aby wyciągnąć pewniejsze wnioski na temat wpływu zmian harmonogramu zmianowego na sen i senność. Co można zrobić, w celu poprawy jakości snu pracowników zmianowych? Praca zmianowa często prowadzi do deficytu snu, co może negatywnie wpływać na czujność...

Jak najlepiej filtrować przeglądy systematyczne w MEDLINE i Embase? Najważniejsze informacje Ocenie poddano szeroki zakres filtrów służących do wyszukiwania przeglądów systematycznych. Chociaż wiele z nich miało akceptowalną czułość (pomijało kilka istotnych badań) i swoistość (pomijało nieistotne badania), żadnego nie można jednoznacznie zalecić, ponieważ większość z nich została opracowana w oparciu o starsze zestawy przeglądów, które mogą nie odzwierciedlać aktualnych cech i standardów raportowania. Czym są filtry wyszukiwania przeglądów systematycznych? Filtry wyszukiwania łączą słowa i...

Czy odzyskiwanie krwi utraconej podczas operacji i zwrócenie jej pacjentowi może zmniejszyć potrzebę wykorzystywania obcej krwi oddanej dla tego pacjenta? Kluczowe informacje W przeglądzie tym oceniano wszelkie badania dotyczące planowych, niepilnych (nieurazowych) zabiegów chirurgicznych, w których porównywano stosowanie odzyskiwania krwi z niewykonywaniem tej procedury. Ze względu na różnorodność typów operacji, niniejszy przegląd jest bardzo obszerny. Podzieliliśmy dane naukowe ze względu na rodzaj zabiegu, aby pomóc lekarzom i pacjentom w odnalezieniu przydatnych dla nich danych. Nie ma...

Dodawanie żelaza do przypraw w celu zapobiegania niedokrwistości i poprawy stanu zdrowia Kluczowe informacje - Dodanie żelaza do przypraw może nieznacznie poprawić stężenie żelaza i zmniejszyć jego niedobór. Dodanie żelaza wraz z innymi mikroskładnikami może zmniejszyć objawy niedokrwistości (anemii). Nie podano informacji na temat objawów niepożądanych. - Pomiędzy badaniami ujętymi w tym przeglądzie pojawiło się wiele różnic, co utrudnia wyciągnięcie ostatecznych wniosków. Należy w dalszym ciągu badać skutki wzbogacania przypraw żelazem w populacjach je spożywających w dobrze...

Jakie czynniki wpływają na gotowość danej osoby do wzięcia udziału w badaniu szczepionki podczas epidemii lub pandemii? Jaki jest cel tego przeglądu? Szczepionki odgrywają istotną rolę w ograniczaniu rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych podczas pandemii, takiej jak np. COVID-19. W badaniach klinicznych szczepionki te ocenia się, żeby mieć pewność co do ich bezpieczeństwa i skuteczności. Znalezienie wystarczającej liczby chętnych do wzięcia udziału w badaniach nad szczepionką przeciwko chorobie wywołującej pandemię lub chorobie epidemicznej może jednak stanowić wyzwanie. Celem niniejszego...

Leczenie operacyjne nowotworów jamy ustnej i gardła Najważniejsze informacje - U osób z rakiem jamy ustnej planowe usunięcie węzłów chłonnych szyi w czasie usuwania guza pierwotnego, w porównaniu z usunięciem węzłów chłonnych szyi dopiero po pojawieniu się w nich zmian nowotworowych, prawdopodobnie zwiększa przeżywalność i zmniejsza liczbę nawrotów, ale może także zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. - Przyszłe badania dotyczące chirurgicznego leczenia nowotworów jamy ustnej i gardła powinny przedstawiać wyniki według pierwotnej lokalizacji guza i mierzyć jakość życia oraz...

Interwencje psychospołeczne mające na celu ograniczenie przyjmowania leków przeciwpsychotycznych przez mieszkańców domów opieki Najważniejsze informacje Nie mamy pewności, czy interwencje psychospołeczne w ogóle są skutecznym sposobem na ograniczenie stosowania leków przeciwpsychotycznych w domach opieki. W badaniach zastosowano różne podejścia i wykazano niespójne wyniki, ale wydaje się, że trudno jest uogólnić wyniki na różne systemy opieki zdrowotnej i społecznej. Nie ma danych naukowych wskazujących, że interwencje psychospołeczne prowadzą do szkodliwych zdarzeń, takich jak przypadkowe...