Jak skuteczne są kwestionariusze GAD-7 i GAD-2 w wykrywaniu zaburzeń lękowych? Najważniejsze informacje • Kwestionariusze GAD-7 i GAD-2 nie mogą być używane jako jedyne narzędzie do diagnozowania lub wykluczenia zaburzenia lękowego. • Dostarczają one jednak informacji o możliwości występowania zaburzenia lękowego. • Interpretacja „negatywnego” bądź „pozytywnego” wyniku kwestionariusza danej osoby zależy od kontekstu. Czym są zaburzenia lękowe? „Zaburzenie lękowe” to zbiorcze określenie zaburzeń zdrowia psychicznego, obejmujące m.in.: • zespół lęku uogólnionego (ang. generalised anxiety...

Czy różne metody wsparcia żywieniowego wpływają na powrót do zdrowia i występowanie powikłań u dorosłych po pankreatoduodenektomii? Kluczowe informacje - Żywienie dojelitowe może nie zwiększać ryzyka powikłań, ale prawdopodobnie wiąże się z krótszym pobytem w szpitalu w porównaniu z żywieniem pozajelitowym. - W porównaniu żywienia przez jejunostomię z żywieniem doustnym, może nie być wyraźnej różnicy pod względem powikłań lub długości pobytu w szpitalu, ale dane naukowe są niepewne. - Potrzeba więcej danych naukowych, aby z większą pewnością stwierdzić, jak te różne rodzaje żywienia wpływają...

Czy działania wspomagające karmienie piersią mogą zapobiec wystąpieniu depresji po narodzeniu dziecka? Kluczowe informacje - Działania psychologiczno-społeczne wspomagające karmienie piersią mogą zapobiegać w niektórych przypadkach wystąpieniu depresji poporodowej u matek w okresie od 1 do 3 miesięcy po otrzymaniu wsparcia. Mogą również wydłużyć czas karmienia piersią od 7 do 12 miesięcy po udzieleniu wsparcia. Dane naukowe dotyczące ich wpływu na zdrowie psychiczne i inne skutki karmienia piersią są bardzo niepewne. - Brakuje także pewności, jaki wpływ na depresję poporodową, zdrowie...

Czy stosowanie agonistów receptora GLP-1 zapobiega powikłaniom u pacjentów cierpiących jednocześnie na przewlekłą chorobę nerek i cukrzycę? Kluczowe informacje • U chorych na przewlekłą chorobę nerek (PChN; przewlekły stan, w którym nerki nie pracują prawidłowo) jednoczesne występowanie cukrzycy (przewlekłego schorzenia związanego ze zwiększonym stężeniem cukru we krwi) zwiększa ryzyko wystąpienia przedwczesnego zgonu, zawału serca, udaru mózgu oraz wiąże się z gorszą jakością życia. • Stosowanie agonistów receptora GLP-1 (leków stosowanych w celu zmniejszenia stężenia glukozy we krwi)...

Jak skuteczne są różne metody rehabilitacji fizycznej w przywracaniu sprawności, równowagi i zdolności chodzenia po udarze? Najważniejsze informacje Dla osób po udarze: - Rehabilitacja fizyczna może pomóc w wykonywaniu codziennych czynności, poruszaniu nogami, utrzymaniu równowagi i chodzeniu, w porównaniu z brakiem rehabilitacji. Rehabilitacja fizyczna trwająca ponad 2,5 godziny tygodniowo może przynosić większe korzyści. - Dodatkowa rehabilitacja fizyczna stosowana jednocześnie ze „standardową” rehabilitacją fizyczną, także może dać lepsze wyniki. Im większa ilość dodatkowej rehabilitacji...

Jakie są efekty stosowania kolchicyny w celu zapobiegania zdarzeniom sercowo-naczyniowym zanim jeszcze wystąpią? Najważniejsze informacje • Nadal nie jesteśmy pewni, jakie korzyści i szkody wynikają ze stosowania kolchicyny w celu zapobiegania wystąpieniu choroby sercowo-naczyniowej na podłożu miażdżycy. • Przed wyciągnięciem jakichkolwiek jednoznacznych wniosków należy przeprowadzić dodatkowe badania. Kolchicyna a choroby układu sercowo-naczyniowego Choroba sercowo-naczyniowa na podłożu miażdżycy (ang. atherosclerotic cardiovascular disease , ACVD) to schorzenie cechujące się nagromadzeniem...

Leki przeciwdepresyjne stosowane w zespole lęku uogólnionego Najważniejsze informacje – Leki przeciwdepresyjne są bardziej skuteczne w porównaniu z placebo (pozorowana tabletka) w poprawie odpowiedzi na leczenie i mają podobną akceptowalność jak placebo. Mniej uczestników zrezygnowało z leczenia z powodu braku skuteczności w grupie leków przeciwdepresyjnych w porównaniu z grupą placebo, a więcej uczestników zrezygnowało z udziału w badaniu z powodu niepożądanych efektów w grupie otrzymującej leki przeciwdepresyjne w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. – Przyszłe badania powinny być...

Czy antybiotyki podawane dożylnie poprawiają przebieg zaostrzeń płucnych u osób z mukowiscydozą? Najważniejsze informacje – Dożylne (podawane do żyły) antybiotyki są powszechnie stosowane w leczeniu zaostrzeń objawów mukowiscydozy, ale założenie, że zaostrzenia są spowodowane większą ilością bakterii w płucach, zostało zakwestionowane. – Ocenialiśmy wiele różnych antybiotyków jako pojedyncze leki lub kombinacje leków, a także sposób ich podawania (dożylnie, wziewnie lub doustnie). Nie stwierdziliśmy różnicy w wynikach klinicznych, takich jak funkcjonowanie płuc lub czas do następnego...

Czy umieszczanie na etykietach liczby kalorii (wartości energetycznej) może zmienić wybór i konsumpcję produktów spożywczych lub alkoholu? Najważniejsze informacje – Aktualne dane naukowe sugerują, że oznaczanie liczby kalorii (wartości energetycznej) w menu oraz bezpośrednio na produkcie lub obok produktów prowadzi do zmniejszenia liczby wybieranych i kupowanych kalorii z żywności i napojów bezalkoholowych. Dane naukowe dotyczące konsumpcji (jedzenia) sugerują podobny efekt, ale jest ich mniej i są niższej jakości. – Nie ma wystarczających danych naukowych, aby oszacować wpływ oznaczania...

Ortezy obejmujące kostkę i staw skokowy w celu poprawy chodzenia u osób z osłabieniem mięśni łydek spowodowanym zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi Najważniejsze informacje Ortezy stawu skokowego i stopy (ang. ankle-foot orthoses - AFO, przyp. tłum.) mogą zmniejszyć wysiłek potrzebny do chodzenia, a także zwiększyć prędkość chodzenia i zadowolenie z chodzenia u osób z osłabieniem mięśni łydki spowodowanym zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi, jednak nie mamy pewności co do wyników tych badań. Nie jesteśmy w stanie wyciągnąć żadnych wniosków na temat wpływu AFO na odczuwany wysiłek przy chodzeniu,...

Czy interwencje z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości są bardziej skuteczne niż interwencje alternatywne lub niestosowanie żadnej interwencji w rehabilitacji chorych na stwardnienie rozsiane? Kluczowe informacje - Wirtualna rzeczywistość może mieć korzystny wpływ na poprawę równowagi i kontroli postawy, funkcjonowanie kończyn górnych, funkcjonowanie społeczne oraz jakość życia. Niemniej jednak, ogólna jakość dostępnych danych naukowych jest ograniczona. - Wyniki te opierają się na niewielkiej liczbie badań o niskiej jakości, dlatego powinny być interpretowane z zachowaniem ostrożności....

Czy działania podejmowane w szkołach, na studiach licencjackich i uniwersytetach w celu zapobiegania samookaleczeniom i samobójstwom wśród młodych ludzi w wieku do 25 lat są skuteczne? Najważniejsze informacje • Znaleźliśmy 51 badań, które odpowiedziały na nasze pytanie, ale nadal nie mamy pewności co do wpływu interwencji prowadzonych w placówkach edukacyjnych na ograniczenie samookaleczeń. • Istnieją pewne zachęcające wyniki, ale potrzebujemy dużych badań, aby je potwierdzić, a także badań, które ocenią połączenie różnych podejść interwencyjnych, które są współprojektowane z młodymi ludźmi...

Które metody najlepiej sprawdzają się w leczeniu mimowolnego wycieku moczu u kobiet? Kluczowe informacje – Niektóre metody treningu mięśni dna miednicy (mięśni wspierających pęcherz, jelita i macicę) u kobiet z mimowolnym (przypadkowym) wyciekiem moczu są lepsze niż inne, a niektóre mogą być tak samo dobre jak inne. – Nie mieliśmy pewności co do wielu podejść, często dlatego, że istniało tylko jedno badanie lub kilka małych badań badających daną kwestię. – Potrzebne są dalsze badania bezpośrednio porównujące różne metody treningu mięśni dna miednicy, w szczególności badania mające na celu...

Jakie są korzyści i zagrożenia związane z cykliczną zmianą natężenia światła na oddziale intensywnej terapii wcześniaków lub noworodków z bardzo małą masą urodzeniową? Kluczowe informacje • W przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie nie wiemy, czy cykliczna zmiana natężenia światła na oddziale intensywnej terapii noworodków (OITN) wpływa na wzrost, rozwój układu nerwowego i występowanie skutków ubocznych. • Nie wiemy, czy cykliczna zmiana natężenia światła na OITN skraca długość pobytu w szpitalu. • Przyszłe badania w tym obszarze powinny koncentrować się na ocenie wpływu cyklicznej zmiany...

Ćwiczenia fizyczne jako forma terapii dorosłych z zespołem przewlekłego zmęczenia Nota redakcyjna:  Nota redakcyjna (19 grudnia 2024 r.; zmieniona 31 stycznia 2025 r.; zmieniona 25 marca 2025 r.): Niniejszy przegląd Cochrane został opublikowany w 2019 r. i obejmuje badania z wyszukiwań przeprowadzonych do 9 maja 2014 r. Projekt pilotażowy mający na celu zaangażowanie osób zainteresowanych w opracowanie aktualizacji niniejszego przeglądu Cochrane został zainicjowany w dniu 2 października 2019 r. i zakończony. Nota redakcyjna (2 października 2019 r.): Oświadczenie Redaktora naczelnego na...

Jakie są korzyści i szkody ze stosowania akupunktury u dzieci z niedotlenieniem (encefalopatią niedotlenieniowo-niedokrwienną) po urodzeniu ? Kluczowe informacje • Ze względu na brak danych naukowych nie jesteśmy w stanie wyciągnąć żadnych wniosków na temat korzyści i szkód ze stosowania akupunktury u dzieci z niedoborem tlenu (encefalopatią niedotlenieniowo-niedokrwienną) po urodzeniu. • Istnieje potrzeba przyszłych badań dotyczących korzyści i szkód akupunktury, również w porównaniu z lekami, lub porównujących różne sposoby stosowania akupunktury między sobą. Encefalopatia...

Docelowe wartości ciśnienia krwi u starszych osób z nadciśnieniem tętniczym Najważniejsze informacje 1. Wpływ mniej agresywnego obniżania ciśnienia krwi na ogólną umieralność jest niejasny. Bezwzględna różnica w ryzyku jest niewielka i nie jest jasne, czy wyniki te różniłyby się w przypadku osób w podeszłym wieku lub osób z zespołem kruchości. 2. W przypadku większości osób starszych, bardziej tolerancyjne podejście do docelowych wartości ciśnienia krwi im są oni starsi (tj. pozwalanie na wzrost ciśnienia krwi powyżej standardowych docelowych wartości ciśnienia krwi u osób młodszych)...

Poprawa wdrażania szkolnych polityk i praktyk w celu poprawy stanu zdrowia uczniów Kluczowe informacje • Szkoły i ich pracownicy są w stanie lepiej wdrażać interwencje dotyczące zdrowego odżywiania, aktywności fizycznej, otyłości oraz palenia tytoniu lub picia alkoholu przez uczniów, gdy stosuje się strategie wspierające ich w tym zakresie. • Konieczne są dalsze badania, aby zrozumieć, które indywidualne strategie są najlepsze do wspierania szkół i ich pracowników we wdrażaniu tych interwencji. • W dotychczasowych badaniach nie zidentyfikowano żadnych niepożądanych skutków zapewniania...

Czy opatrunki, kremy lub olejki mogą pomóc w zapobieganiu odleżynom? Kluczowe informacje Z racji niejednoznacznych wyników badań, nie wiemy czy opatrunki lub środki do stosowania miejscowego (w tym różne kremy, balsamy i olejki) mają jakikolwiek wpływ na liczbę odleżyn, które rozwijają się u osób obciążonych ryzykiem ich wystąpienia. Czym są odleżyny? Odleżyny, znane również jako owrzodzenia odleżynowe, występują gdy skóra lub znajdująca się pod nią tkanka ulegają uszkodzeniu w wyniku długotrwałego nacisku na kościste obszary ciała. Występują one powszechnie wśród osób starszych i mniej...

Czy suplementacja wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 jest lepsza niż placebo w leczeniu depresji u dzieci i młodzieży? Najważniejsze informacje – Ze względu na brak solidnych danych naukowych, niejasne są korzyści i niepożądane skutki suplementacji wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WKT) omega-3 (ważnych tłuszczów, które należy dostarczać w diecie) w leczeniu depresji u dzieci i młodzieży. – Potrzebne są większe, dobrze zaprojektowane badania, aby lepiej oszacować potencjalne korzyści i szkody wynikające z suplementacji WKT omega-3 w leczeniu depresji u dzieci i młodzieży....