Data publikacji przeglądu: 26 kwietnia 2019
Z powodu zróżnicowanej jakości badań i braku możliwości gromadzenia danych z badań dotyczących podobnych zabiegów, dostępne są jedynie ograniczone dane potwierdzające najlepszą metodę leczenia wyprysku rąk. Głównymi formami leczenia są kremy i maści z glikokortykosteroidami oraz fototerapia (naświetlanie promieniami UV), brak jednak wystarczających badań porównawczych w tym zakresie. Przedstawiamy poniżej wyniki najważniejszych porównań.
Kremy/maści z glikokortykosteroidami: propionian klobetazolu w piance prawdopodobnie pozwala na skuteczną kontrolę objawów wyprysku rąk w porównaniu z nośnikiem leku w ocenie uczestników (ocena dobra/bardzo dobra u 516 osób vs 222 na 1000), jednak w opinii przeprowadzających badania różnica między grupami była mniej istotna, dodatkowo odnotowano więcej działań niepożądanych podczas stosowania klobetazolu (u 178 osób w porównaniu z 79 na 1000 z grupy kontrolnej); wyniki oparto na danych naukowych umiarkowanej wiarygodności. Mometazon (w postaci furoinanu) w kremie stosowany trzy razy w tygodniu może w niewielkim stopniu kontrolować objawy choroby (ocena przeprowadzających testy – dobra/bardzo dobra) w porównaniu do stosowania dwa razy w tygodniu, nie analizowano jednak kontroli objawów w ocenie uczestników. W obu badanych grupach zaobserwowano ścieńczenie skóry (niewiele przypadków; wyniki oparto na danych o niskiej wiarygodności).
Naświetlanie promieniami UV: porównano różne rodzaje naświetleń (tj. narażenia na promieniowanie). Leczenie miejscowe PUVA może poprawić kontrolę objawów choroby w ocenie przeprowadzających testy w porównaniu z terapią wąskim spektrum UVB (ocena dobra/ bardzo dobra u 400 osób versus 200 na 1000); nie jesteśmy jednak pewni tych wyników, ponieważ inne badania wskazują na małą skuteczność terapii PUVA lub jej brak. Ocena objawów przez uczestników nie została poddana analizie. W grupie terapii wąskim pasmem UVB 9 na 30 osób zgłosiło działania niepożądane (głównie zaczerwienienie) w porównaniu z żadną osobą z grupy PUVA (wszystkie wyniki oparto na danych umiarkowanie wiarygodnych).
Miejscowe inhibitory kalcyneuryny: osoby stosujące takrolimus mają prawdopodobnie większą szansę na kontrolę objawów w ocenie badaczy (ocena dobra/bardzo dobra u 14 na 14 badaczy) w porównaniu z osobami stosującymi nośnik (żaden badacz nie dał oceny dobrej lub bardzo dobrej w odniesieniu do kontroli objawów), ocena pacjentów dotycząca skuteczności kontroli objawów nie została zbadana. W grupie 14 osób stosujących takrolimus 4 osoby zgłosiły świąd skóry (dobrze tolerowany) w porównaniu z żadną osobą z grupy nośnika leku. W jednym niewielkim badaniu porównywano takrolimus z mometazonem, oba leki były dobrze tolerowane, nie dokonano jednak oceny skuteczności leczenia przez badaczy lub uczestników (wszystkie wyniki oparto na umiarkowanie wiarygodnych danych).
Doustne interwencje: cyklosporyna - doustny lek immunosupresyjny (lek hamujący odpowiedź immunologiczną organizmu) prawdopodobnie w niewielkim stopniu pomaga kontrolować objawy choroby w ocenie przeprowadzających test lub pacjentów (wynik dobry/bardzo dobry) w porównaniu z miejscowym betametazonem w kremie (glikokortykosteroid). Ryzyko działań niepożądanych, takich jak zawroty głowy, było podobne w grupach (wszystkie wyniki oparto na danych umiarkowanej wiarygodności). Doustna alitretynoina (pochodna witaminy A, retynoid) w dawce 10 mg została oceniona przez 307 badaczy (na 1000) jako dobra/bardzo dobra w celu kontroli objawów w porównaniu z 194 osobami na 1000 w grupie placebo, natomiast dla dawki 30 mg było to 432 osób w porównaniu z 157 na 1000. Ocena skuteczności leku dokonana przez pacjentów dostarcza podobnych wyników (dane o dużej wiarygodności). Po zwiększeniu dawki alitretynoiny do 30 mg ryzyko bólu głowy było wyższe w porównaniu z placebo (74 versus 251 na 1000; dane o wysokiej wiarygodności), ale różnica między alitretynoiną w dawce 10 mg a placebo prawdopodobnie nie istnieje (na podstawie danych o umiarkowanej wiarygodności).
Przejdź do streszczenia w Cochrane Library
Pełna wersja przeglądu systematycznego - wersja angielska, plik PDF
Zobacz streszczenia przeglądów w zakładce Cochrane prostym językiem