Data publikacji przeglądu: 28 kwietnia 2020
Zidentyfikowaliśmy 14 badań, w których oceniano użycie popiołu do czyszczenia rąk. Tylko w jednym, niewielkim badaniu bezpośrednio porównywano osoby losowo przydzielone do grup, w których używano popiół albo mydło lub inne środki (badania z randomizacją dostarczają najlepszych danych naukowych). Włączone badania obejmowały osoby w każdym wieku i zostały przeprowadzone głównie w społecznościach wiejskich o niskich dochodach. Sześć badań dostarczyło informacji, które pomogły odpowiedzieć na nasze pytanie. Do jednego z badań włączono dzieci, które znalazły się w szpitalu z powodu biegunki i porównano je z dziećmi, które nie cierpiały na biegunkę. Autorzy badania skupili się na sposobie mycia rąk w domach tych dzieci. U rodzin, które używały popiołu do czyszczenia rąk stwierdzono podobną liczbę wizyt w szpitalu dziecięcym z powodu biegunki, w porównaniu z rodzinami, które używały mydła. W innym badaniu analizowano, czy kobiety z nietypowym świądem pochwy lub wydzieliną częściej czyściły ręce popiołem niż kobiety, które nie miały takich objawów. Autorzy stwierdzili, że u kobiet, które używały popiołu i wody do czyszczenia rąk prawdopodobieństwo wystąpienia świądu pochwy lub wydzieliny było takie samo jak u kobiet, które używały mydła. Cztery badania polegały na pomiarze obecności bakterii na rękach po użyciu popiołu, mydła, wody, błota lub przy braku czyszczenia rąk. Nie mamy pewności co do wpływu stosowania popiołu, w porównaniu z innymi środkami do czyszczenia rąk, na występowanie bakterii na rękach ze względu na to, że w badaniach wykorzystano niewiarygodne metody, a ich wyniki były niejasne. Żadne z badań nie dostarczyło informacji na temat ciężkości chorób zakaźnych, lub tego czy osoby włączone do badań używały popiołu lub innego środka konsekwentnie, lub liczby zgonów, bądź niepożądanych skutków spowodowanych czyszczeniem rąk przy użyciu popiołu.
Przejdź do streszczenia w Cochrane Library
Pełna wersja przeglądu systematycznego - wersja angielska, plik PDF
Zobacz streszczenia przeglądów w zakładce Cochrane prostym językiem